Ortaokul çağlarımda, evimize genel ağ bağlanmasından itibaren bilgisayar oyuncusuyum. İlk yıllarımda neredeyse her zaman Minecraft oynardım. Daha zevkli olduğu için çok oyunculu sunucular vazgeçilmezimdi. Tabii yazılı sohbet oyuncuları yavaşlatan bir şey olduğu için Skype uygulamasında sesli sohbet ederdik. Bunlardan bahsetme sebebim, o zamanlar zihnimi bazı soruların kurcalamaya başlamasıdır. Neden afk[!] kelimesini kullanıyoruz? Acaba burada bir yanlışlık olabilir mi? Ama hayır bir yanlışlık olamaz çünkü herkes bu kelimeyi kullanıyor. Peki ya hepimiz yanılıyorsak? Vesaire… Vesaire…
Geçen seneler boyunca çok tecrübe edindim ve seviye atladım. İzlediğinizi umarak, yukarıda bahsettiğim soruları hatta daha da fazlasını Youtube hesabımızda Gürcan Hocam ile cevaplamaya çalıştık. Yeri gelmişken söyleyeyim, iyi bir destek oyuncusuyumdur.
On altıncı sayımızın hazırlık aşamasında aklıma oyuncular üzerine bir araştırma fikri geldi. Bu araştırmada bilgisayar, telefon[!] veya konsol[!] oyuncularının, kelime dağarcığını ve yabancı kelime kullanım alışkanlıklarını ölçmeyi hedefledim ve bir sormaca [anket] hazırladım. Çoğunluğu ortaöğretim ve evrenkent öğrencilerinden oluşan 136 kişi sormacama iştirak etti. Elde ettiğim verileri aşağıda sizlerle paylaşacağım ve kendimce birkaç yorumda bulunacağım. Belirtmem gerekir ki bazı sorularda birden fazla seçeneği işaretlemek mümkündü.
Oyunları hangi tür cihaz ya da cihazlardan oynuyorsun?
Sonuçlardan da görebileceğimiz üzere, yaygınlaşmasıyla birlikte telefon oyunculuğunun %47 seviyelerine kadar ulaştığını, bilgisayar oyunculuğunun %42,4 seviyesinde kaldığını ve konsolların %11 ile pabucunun dama atıldığını söyleyebiliriz.
Çok oyunculu oyunları mı tercih edersin yoksa tek oyunculu mu?
Katılımcıların %61,8’i çok oyunculu oyunları tercih etmektedir.
Mağaza[!] uygulamalarını hangi dilde kullanıyorsun?
Ne mutlu, katılımcıların %72,1’i mağaza uygulamalarında Türkçeyi tercih ediyormuş.
Abecemizde olmayan q, w ve x harflerini ne sıklıkla kullanıyorsun?
Bu soruda katılımcıların q, w ve x harflerini ne sıklıkla kullandıklarını 0 ile 10 arasında değerlendirmelerini istedim. Katılımcıların %30,9’u tehlike noktası diye adlandırdığım 6 ile 10 arasında, yani sık ve çok sık şekilde abecemizde olmayan harfleri kullandıklarını belirttiler.
Bir sonraki soruda oyuncuların aşina olduğu ıstılahlardan yerlisi ile yabancısı arasında hangisini daha çok tercih ettiğini sordum.
Bu dört seçimden sonra, neden bu seçenekleri tercih ettiklerini sordum.
Oyunlar %32,5, Çevrem(aile, arkadaşlar vb.) %31,4, Yayın uygulamaları(Youtube, Instagram vb.) %29,4 ve diğer %6,7 sonucu ile bize her etkenin önemli olduğunu gösterdi.
Onuncu soruda daha da ayrıntıya inmek istedim. Katılımcılara, belirttiğim etkenlerin onları ne derece etkilediğini 0 ile 5 arasında seçmesini istedim. Sırasıyla;
Üç ile beş arasındaki oranlara göre katılımcılar en çok %50,7 ile Youtube, %47,6 ile Instagram ve %44,3 ile fiziksel[!] arkadaşlarından etkilenmektedirler.
En az ise %80,4 ile Facebook’tan, %61,3 ile Tiktok’tan ve %49,3 ile ailelerinden etkilenmektedirler.
Engellemek anlamına gelen kelimeyi nasıl yazıyorsun?
Bu soruda katılımcıların Türkçe bilincini yani yabancı kelimeleri olduğu gibi mi yoksa Türkçeye daha uygun hâle getirerek mi kullandıklarını ölçmek istedim.
Katılımcıların %48,9’u doğrudan “block” şeklinde, %35’i ise Türkçeye daha uygun hale getirerek “blok” şeklinde kullandığını belirtti. Ayrıca seçenekler arasında doğrudan belirtmeme rağmen katılımcıların %15,3’ü diğer kısmına engelle veya engellemek şeklinde yazdıklarını belirttiler. Bu kesimi canı gönülden tebrik ediyorum.
Yabancı kelime kullanmaktan ne derece rahatsız oluyorsun?
Bu soruda 0 ile 3 aralığını tehlike bölgesi belirledim. Verilere göre katılımcıların %53,6’sı tehlike bölgesinde yer alıyor. Yani yabancı kelime kullanmaktan neredeyse hiç rahatsız olmuyorlar.
Sonraki iki sorumda yabancı kelimeleri, Türkçe karşılığı bulunmadığını düşündükleri için mi yoksa diğer oyuncularla daha rahat iletişim kurmak için mi kullandıklarını sordum.
Açıkçası sonuçlar beni biraz şaşırttı. %64 hayır oranından anlaşılacağı üzere, oyuncular yabancı kelimelerin Türkçe karşılıklarının olup olmadığını pek umursamıyorlar. FF, scope, fake ve support[!] benzeri kelimeleri diğer oyuncularla daha rahat iletişim kurmak için kullanıyorlar.
Son kısımda katılımcılarla bir haber paylaştım ve etkilerini değerlendirdim.
Fransa’nın, İngilizce oyun kavramlarını yasakladığını biliyor muydun?
Fransa Kültür Bakanlığına göre İngilizce oyun kavramları düzenli oyun oynamayan insanlar için iletişim sorunlarına sebep olmakta ve dili yozlaştırmaktadır. Bu tür kelimeler yerine halkın daha kolay anlamlandırabileceği Fransızca kelimelerin kullanılması kararlaştırılmıştır.
Bu haber sonrası hiç etkilenmediğini belirterek sıfırı seçen %22,1’lik kesim beni biraz üzdü çünkü bu sormacayı hazırlamamın sebeplerinden biri de çabamızın ve ülkümüzün gereksiz olmadığını, dünyada benzer örneklerinin bulunduğunu daha çok insanla paylaşabilmekti.
136 katılımcıdan meydana gelen sormacamdan elde ettiğim veriler bu şekildeydi. “Düşmanımızı” tanımamıza yardım ettikleri için tüm katılımcılara çok teşekkür ediyorum. Katılımcıları sınırlamamak adına birçok soruya yorum kısmı eklemiştim. Tabii yorumlara burada değinemeyeceğim ama ilerleyen dönemde bazılarını Youtube hesabımızda sizlerle paylaşacağım.