Kânûn-ı Aşk
Kalbinde bir sabah açılan gönce- i garâm
Elbette inkişaf edecek en büyük meram
En kahraman mücadele en şanlı azim- i can
Kanun –ı aşkı eyleyemez pençesinde ram
Kanun –ı aşka belki bütün kâinatı ruh
Lerzende secdelerle eder arz-ı ihtiram
Ey neşve-i sabah -ı ezel , nuş-ı cam -ı aşk
Olmaz senin melike –i hüsnün içün haram
Dursan , güneş cemaline hayran olup durur;
Kerûbiyân zemine düşer eylesen hirâm.
1308 Nisan 12-Ali Ekrem
Mefûlü/ fâilatü/ mefâîlü/ fâ’ilün kalıbıyla yazılmış bir şiirdir.
Şiirde geçen Arapça- Farsça kelimelerin anlamları
– Garâm : Aşk , sevda
– Gonce –i garâm : Aşk goncası
– Nûş-ı cam -ı aşk : Aşk kadehini içmek
– Hirâm : Salınarak yürüme, salınma
– Kerûbiyân : Büyük Melekler
Yaşadığı dönemin önemli topluluklarından Servet-i Fünun içerisinde yer almıştır. Topluluktaki yazarların aksine, duygularının esaretinden kurtulup kendisini toplumsal konularda yazmaya zorlamıştır. Özellikle halk dilini tercih etmesi; topluma ve dile verdiği önemi açıkça ortaya koymuştur. Şiirden çok nesirde başarılı olması nedeniyle, yazarın çoğu şiiri yayımlanmamıştır. Yukarıda dil içi çevirisini yaptığımız şiiri de bugüne kadar yayımlanmamış şiirlerinden biridir.
Yukarıda çevirisini verdiğimiz şiirin şairi Ali Ekrem Bolayır, 2 Ağustos 1867 yılında doğmuş ve 27 Ağustos 1937 yılında vefat etmiştir. Ünlü devlet adamı ve yazar Namık Kemal’in oğludur. Türk edebiyatının önemli sanatçılarından biri olan şair, maalesef yeteri kadar tanınmamıştır. Çocukluğundan itibaren Arapça ve Farsçaya merak salmış, bu diller üzerine eğitim almış; pek çok alanda önemli çalışmalara imza atmıştır. Yaşadığı dönemin seçkin eğitim kurumlarından birinde, Galatasaray Lisesi’nde eğitim görmüş ve kendini geliştirmiştir. Babasının ünlü bir sanatçı olmasından da etkilenerek kendini yazı çalışmalarına vermiş, on yedi on sekiz yaşlarında ilk özgün eserini vermiştir.
Kaynakça
1) Kemalzâde Ali Ekrem Bey, “Kânûn-ı Aşk”, Edebiyat-ı Umumiye Mecmuası, cilt: I, sayı: 12, sayfa: 210
2) İsmail Parlatır, “Ali Ekrem Bolayır”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi(TDVİA), c. VI, s.275-276.
(Derginin Beşinci Sayısını Okumak İçin Tıklayınız)